James Webb Uzay Teleskobu'ndan bir ilk daha | Genç bir yıldızın etrafında su tespit edildi... Peki neden önemli?

HABER MERKEZİ Fotoğraf: NASA, ESA, G. Schneider ve HST/GO 12228 Ekibi

Oluşturulma Tarihi: Haziran 03, 2025 11:14

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Dünya’dan 155 ışık yılı uzaklıktaki genç bir yıldız olan HD 181327’nin etrafındaki enkaz diskinde, kristal yapıda su buzu tespit etti. Bu keşif, gezegenlerin nasıl oluştuğuna ve suyun iç gezegenlere nasıl ulaştığına dair uzun süredir devam eden teorilere güçlü bir destek sunuyor.

Yalnızca 23 milyon yaşında olan bu sistem, henüz gezegenlerini oluşturmamış bir protoplanetary disk barındırıyor. Johns Hopkins Üniversitesi liderliğindeki ekip, JWST’nin NIRSpec cihazıyla yaptığı gözlemlerde, sistemin dış kısmında bolca su buzu bulunduğunu ortaya koydu.

Science Alert'ün haberine göre, bu buzun yaklaşık yüzde 20’si, Güneş Sistemi’nin Kuiper Kuşağı’ndaki gibi kirli kar topları (buz + toz karışımı) halinde yer alıyor. Sistemin iç bölgelerinde ise ultraviyole ışınım nedeniyle bu oran sıfıra yaklaşıyor.

Araştırmanın başyazarı Chen Xie, buzulun yalnızca varlığını değil, kristal yapıda olduğunu da vurguladı. Bu, suyun yıldız sistemlerinde nasıl taşındığını anlamamız açısından büyük önem taşıyor. Çalışmanın eş yazarı Christine Chen ise "25 yıl önce hocam bu tür disklerde buz olmalı demişti, ama bunu görmek Webb’e kadar mümkün olmadı" sözleriyle keşfin önemini özetledi.

JWST'nin bu gözlemi, 2008’de NASA’nın Spitzer teleskobunun yaptığı daha önceki dolaylı tespitleri de doğruluyor. Ayrıca sistemde yıldız ile enkaz diski arasında geniş bir boşluk olduğu gözlemlendi – bu da gezegen oluşumunun başladığını düşündürüyor.

Bu tür aktif sistemleri gözlemlemek, hem Güneş Sistemi’nin geçmişine ışık tutuyor hem de yaşanabilir gezegenler için gerekli suyun kökenine dair sorulara cevap veriyor. Araştırmacılar, JWST ve gelecek nesil teleskoplarla daha fazla benzer sistem gözlemlemeyi planlıyor.