Kahve içen kadınlar daha iyi yaşlanıyor! Peki bu nasıl oluyor? İşte üç kritik nokta...

1/20

Sabah kahveleri olmadan işlevlerini yerine getiremeyenler için iyi bir haber: Yeni bir çalışma, kafeini kadınlarda sağlıklı yaşlanma ile ilişkilendirdi. Harvard Üniversitesi T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu tarafından yürütülen 32 yıllık bir çalışmada ankete 47.000'den fazla kadın kayıldı. Günde 315 mg ya da kabaca üç küçük fincan kafein içenlerin 70'li yaşlarında ve sonrasında bilişsel ve fiziksel faydalar görme olasılıklarının yüzde 13 daha fazla olduğunu keşfedildi.

2/20

İlave her bir fincan, sağlıklı yaşlanma olasılığının yaklaşık %2 daha yüksek olmasıyla ilişkilendirilmiştir; ancak araştırma, faydaların kola içenler (iyi yaşlanma olasılığında %20'lik bir azalmadan sorumludur) ya da çay veya kafeinsiz içecek tüketenler için geçerli olmadığını göstermiştir.

3/20

Her bir ilave fincan kahvenin sağlıklı yaşlanma şansını yaklaşık yüzde 2 oranında artırdığı ortaya çıktı. Ancak araştırma, bu faydaların kola içenler (iyi yaşlanma olasılığını yüzde 20 oranında azaltıyor), çay ya da kafeinsiz kahve tüketenler için geçerli olmadığını gösterdi.

4/20

Çalışmanın yazarı Dr. Sara Mahdavi, kafeinin mucizevi bir tedavi olmadığını vurguladı. Bulgular henüz hakem denetiminden geçmedi ancak bu, otuz yıllık bir süre boyunca tüketimin yaşlanmanın çeşitli alanlarındaki etkisini değerlendiren ilk araştırma olma özelliği taşıyor.

Mahdavi, “Orta yaşlı kadınlar için ideal yaş aralığının 48 olduğu görülüyor. O yaşta orta miktarda kafeinli kahve içenlerin önümüzdeki 30 yıl boyunca sağlıklı yaşlanma olasılığı daha yüksekti” dedi.

5/20

Mahdavi, çalışmanın herkesin kahve içmeye başlamasını önermediğini de ekledi: “Ancak halihazırda kafeinli kahve tüketen ve bunu iyi tolere eden kadınlar için bulgular güven verici. Ön hazırlık olmakla birlikte, küçük, tutarlı alışkanlıkların uzun vadeli sağlığı şekillendirebileceğini gösteriyor.”

6/20

Araştırmalar, kadınların erkeklere kıyasla kafein tüketiminden daha fazla fayda görüp görmediğini ve neden gördüğünü henüz ortaya koymadı. Mahdavi, “Kafein metabolizması hormonlar ve genetik gibi faktörler nedeniyle bireyler arasında farklılık gösterebilirken, bu ilişkinin arkasındaki biyolojik mekanizmaların hala daha fazla araştırılması gerekiyor” dedi.

7/20

Peki yaşlandıkça kafein sağlığınızı tam olarak nasıl etkiliyor?

1- Beyni koruyan polifenoller içerir

Birçok kişinin kahve içtikten sonra yaşadığı ani keskinleşmenin yanı sıra, kafein tüketiminin beyin fonksiyonlarını, özellikle de kısa süreli veya ‘çalışan hafızayı’ geliştirdiği birçok çalışmada tespit edilmiştir.

8/20

Neuroscience & Biobehavioural Reviews'da yayınlanan bir analize göre, temel bilişsel işlevlerle ilgili bilimsel fikir birliği, 32 ila 300 mg arasındaki dozlarda kafeinin dikkat, uyanıklık ve tepki süresi gibi bilişsel performansın temel yönlerini geliştirdiğidir. Bunun nedeninin kafeinin beyindeki adenozin reseptörlerini bloke ederek hafızayı ve uyanıklığı geçici olarak artırması olduğu düşünülüyor.

9/20

Beslenme uzmanı Dr. Emily Leeming, kahvenin bir grup antioksidan ve özellikle de klorojenik asitler (kahve ve çay gibi bitkilerde doğal olarak oluşan bileşikler) olan polifenoller açısından da zengin olduğunu ve bunların beyin sağlığına birçok faydası olduğunu belirtti ve ekledi:

“Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, kan damarlarının gevşemesine ve genişlemesine yardımcı olduklarını, sağlıklı insanlarda kan damarlarını açık tutmaya yardımcı olan bir bileşik olan nitrik oksidi artırarak kan basıncını düşürmeye yardımcı olabileceklerini ve beyin de dahil olmak üzere kan akışını iyileştirebileceklerini göstermektedir.”

10/20

Alzheimer'a karşı koruyucu olduğuna inanılıyor

Bu polifenollerin en yaygın bunama türü olan Alzheimer'a karşı koruyucu olduğuna inanılıyor. Güney Kore'deki Inje Üniversitesi'ndeki bilim insanları tarafından yayınlanan 2023 tarihli bir meta-analiz, günde dört fincandan daha az kahve içenler için polifenollerin “nörodejenerasyon ve bilişsel gerilemenin önlenmesine katkıda bulunabileceğini” vurguladı. Kafeinin ayrıca Alzheimer'ın temel patolojik özellikleri olan amiloid-beta üretimini ve tau fosforilasyonunu azalttığı da gösterildi.

11/20

University College London'da psikiyatri profesörü olan Dr. Gill Livingston, “Bugüne kadar yapılan çalışmalarda jüri hala kararını vermedi ama kafein size zarar veriyor gibi görünmüyor. Kahve ve kafeinin demans ve Alzheimer hastalığı üzerindeki yararlı etkisi için iltihaplanmayı azaltmak, felç olasılığını azaltmak ve nöron (sinir hücresi) ölümünü yavaşlatmak gibi birkaç olası mekanizma var” dedi.

12/20

2- Bağırsak sağlığınızı artıran iyi bakteriler içerir

Dr. Leeming, kahvedeki polifenollerin aynı zamanda bağırsak mikroplarınız için potansiyel prebiyotik görevi gördüğünü, büyümelerini ve hareketliliklerini artırdığını ve diğer iyi bakterilerin gelişmesi için elverişli koşullar yarattığını söylüyor.

13/20

Bir araştırmada, incelenen 150 tüketim maddesi arasında en güçlü gıda-mikrobiyom ilişkisine kahvenin sahip olduğunu ortaya çıktı. Özellikle, kahve içenlerin mikrobiyomlarında altı ila sekiz kat daha fazla L. asaccharolyticus bulunuyordu. Bu bakteri aynı zamanda metabolik ve bağırsak sağlığının önemli bir belirteci olan hippurat seviyelerinin artmasına neden oluyordu.

14/20

Araştırmacılar, 22.000'den fazla kişinin veri analizinin ardından, ‘kahve içenlerde L. asaccharolyticus'un bu polifenol yolaklarına yanıt veriyor olabileceği ve kahvenin sağlığa faydalarını açıklamaya yardımcı olabileceği” sonucuna vardı.

15/20

Geç saatlerde tüketilen kahve zararlı

Dr. Leeming ayrıca kahve içmenin potansiyel faydalarından çokça bahsedilmiş olsa da kafeinin günün çok geç saatlerinde tüketilmesi halinde sağlığımız için zararlı olabileceğine dikkat çekti, “Kafein, keyif geçtikten uzun süre sonra kan dolaşımımızda dolaştığından ve akşam içilen espressodan sonra uyumakta sorun yaşamayanlar için bile uyku kalitesinin düşmesine neden olabileceğinden” en geç öğlen saatlerinde içilmesini tavsiye etmektedir. Kötü uykunun ölüm riskini artırdığı defalarca tespit edilmiştir.

16/20

Dr. Leeming ayrıca kahve içmenin potansiyel faydaları hakkında çok şey söylenmiş olsa da kafein günün çok geç saatlerinde tüketildiğinde sağlığımız için zararlı olabileceğini belirtti ve en geç öğleden sonra içilmesini önerdi, "Çünkü kafein, etkisi geçtikten uzun süre sonra bile kan dolaşımında dolaşıyor ve akşam espressosundan sonra uykuya dalmakta sorun yaşamayanlar için bile daha düşük kalitede uykuya yol açabiliyor. Kötü uykunun ölüm riskini artırdığı defalarca bulundu” dedi.

17/20

Yüksek kafeinli bir diyet idrar yoluyla kaybedilen kalsiyum miktarını artırdığından, yeterli miktarda yedek kalsiyum tüketilmediği takdirde kemik yoğunluğunun azalabileceğine dair endişeler de bulunuyor. Uzmanlar, “kalsiyum alımınız düşükse veya osteoporoz için başka risk faktörleriniz varsa, günde dört fincandan fazla kahve içmemeyi hedefleyin” tavsiyesinde bulunuyor.

18/20

3- Araştırmalar, kahve içenlerin kalp sağlığının daha iyi olduğunu gösteriyor

2022 yılında yapılan bir araştırma, günde üç fincana kadar kahvenin kalp sağlığı üzerinde koruyucu bir etkiye sahip olduğunu ve genel ölüm oranı ile inme riskinde azalmaya yol açtığını ortaya koydu.

19/20

Ocak ayında European Heart Journal'da yayınlanan bir araştırma ise sabahları kahve tüketiminin kalp sağlığının iyileşmesiyle ilişkili olduğunu gösterdi. Kahve içmeyenlerle karşılaştırıldığında, sabahları kahve tüketenlerin herhangi bir nedenden ölme olasılığı yüzde 16, kardiyovasküler hastalıklardan ölme olasılığı ise yüzde 31 daha azdı.

20/20

Diyetisyen Tracy Parker'a göre, aşırı tüketimi (günde önerilen 400 mg'ın üzerinde), kan basıncında ve kalp atış hızında geçici artışların yanı sıra çarpıntı, anksiyete, mide bulantısı ve baş ağrısı gibi yan etkilere yol açabiliyor.

Parker, optimum kalp sağlığı için, fincanınıza ne koyduğunuzu düşünmenin, kaç tane içtiğiniz kadar önemli olduğunu da söyledi, “Sağlıklı bir fincan kahve istiyorsanız, ilave şuruplardan, şekerden, kremadan veya büyük sütlü kahvelerden kaçının” dedi.