6 saat önce
25
TÜRKİYE SALDIRIYI O GECE ÖNCEDEN ÖĞRENDİ
Türkiye, İsrail’in İran’a saldırısını bir NATO üyesi olarak doğal olarak önceden öğrendi. Kürecik radarındaki veriler bilindiği üzere sadece NATO üyeleriyle paylaşılıyor. O gece saldırıdan önce başlayan hareketliliğin istihbaratı hem bu verilerden hem de Türkiye’nin kendi istihbarat kaynaklarından alındı. Saldırı öncesi yaşanan hareketlilik, saldırı anı anbean takip edildi. Acil olarak da her ihtimale karşı hazırlanmış olan güvenlik önlemleri hayata geçirildi. Ayrıca gece boyunca Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’li mevkidaşıyla telefon görüşmeleri yaptı.
TÜRK HAVASINI İHLAL ETTİLER
F-16’LAR HAVALANDI
İran’a saldırı için kalkan İsrail uçaklarından bazıları ilk gece Türkiye’nin hava sahasını ihlal etti. Kasıtlı olmadığı belirtilen hareket karşılığında Türk Silahlı Kuvvetleri anında reaksiyonla yanıt verdi, F-16’lar havalandı. Hava sahasını ihlal eden uçaklar telsizle uyarıldı. İsrail uçakları uyarının hemen ardından Türkiye’nin hava sahasından çıktı. Her olasılık göz önünde bulundurularak şu önlemler alındı:
* Erken ihbar uçakları sürekli havada.
* Olası hava sahası ihlali için F-16’lar hazır bekliyor. İhlal olması durumunda anında havalanıyorlar.
* Türkiye’nin bölgede birçok ülkede birlikleri bulunuyor. Tüm birlikler olası bir durum için teyakkuz haline geçirildi.
İsrail uçaklarının İran’a saldırı için Suriye ve Irak hava sahalarını kullandıklarını da belirtelim. Suriye’de hava savunma sistemi yok, zaten izin de almıyorlar. Irak hava sahası ise ABD’nin kontrolünde olduğu için ABD, İsrail’e hava sahasını açmış durumda.
ERDOĞAN’DAN TRUMP VE PEZEŞKİYAN’A İSTANBUL TEKLİFİ
Türkiye’nin temel amacı Nükleer Müzakare Masası’nın yeniden kurulmasını sağlamak. Bunun için de Cumhurbaşkanı Erdoğan devreye girdi. Erdoğan’ın ABD Başkanı Trump ve İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmelerin ana gündemini de bu öneri oluşturuyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk olarak Trump’a çözüm için “Sizi Pezeşkiyan ile İstanbul’da bir araya getirelim” önerisini götürürken, Trump uçağının hazır olduğunu, gelebileceğini söyledi.
* Ankara’nın teklifine göre masada ABD ve İran olacak.
* Artık bir hava savunma sistemi bulunmayan İran’ın dile getirmese de zor bir durumda kaldığı belirtiliyor. Ancak onurlu bir çıkış gerekiyor.
* Diğer yandan bu kez sadece “Masaya dönüyoruz” açıklamasının yeterli olmayacağı belirtiliyor. Amerikalıların İran’dan beklentisi nükleer tesisler konusunda kesin bir taahhüt vermesi.
* Her ne kadar Trump ‘Uçağım hazır gelirim’ dese de politika ve söylemlerinin sık sık değiştiği de göz önünde bulunduruluyor. Ayrıca Washington’da bir grubun İsrail’i sonuna kadar destekleme kararı da biliniyor.
KÖRFEZ ÜLKELERİ İLE YAPILAN TEMASLAR
Bunun için de Ankara başta Körfez ülkeleri olmak üzere bölge ülkeleriyle de temas yürütüyor. Körfez ülkeleri aslında İran’ın nükleer silah sahibi olmasından ya da olma ihtimalinden rahatsız. Petrol fiyatlarının yükselmesinden ise memnunlar. Ancak risklerin daha büyük olduğunu biliyorlar:
* İsrail-İran savaşının bölgeye yayılmasından endişe ediyorlar.
* İran’ın Körfez ülkelerini de bir şekilde savaşa çekmeye kalkmasından tedirginler.
* Hürmüz Boğazı’nın kapatılması ihtimali ve petrol akışının durmasını istemiyorlar.
* Son dönemde başta Suudi Arabistan olmak üzere İran ile normalleşmenin önünü açabilecek bir durgunluk hali yakalanmıştı. Bunun da bozulmasını istemiyorlar.
* Ayrıca son yıllarda yakaladıkları cazibe merkezi olma durumlarını da kaybetmek istemiyorlar. Yani bölgenin istikrara kavuşmasını istiyorlar.
* Bu nedenle savaşın sona erdirilmesi için Trump’a baskı yapabilecek ülkelerin başında Körfez ülkeleri geliyor. Ankara bu nedenle bu ülkelerle de yakın temas halinde.
* “Hedef Ortadoğu’nun tamamen nükleer silahlardan arındırılması” olmalı denilirken, İsrail’in de elinde nükleer silah bulunmaması gerektiğinin altı çiziliyor.
TRUMP, İSRAİL’E DUR DEMELİ
Her ne kadar ABD yönetimi saldırılarda yokuz deseler de engel olmayarak ve lojistik destekle Trump yönetimi İsrail’in arkasında. Ancak yanlış bir yere düşecek tek bir bomba ya da bir provokasyon bölgeyi bir anda ateş topuna dönüştürebilir. Bu nedenle ABD Başkanı Trump’ın İsrail’e ‘dur’ demesi gerekiyor. İsrail’i durduracak tek tehdit ise ABD’nin lojistik desteğini kestiğini ve savaşı durdurmazsa ileriki yıllar için de bu kesintinin süreceğini kesin bir dille ifade etmesinden geçiyor.
English (US) ·