Ucuz Çinli araç devri sona ermek üzere: Türkiye de etkilenecek

Çinli yetkililer, aralarında BYD Co.’nun da bulunduğu büyük elektrikli araç (EV) üreticilerinin üst düzey yöneticilerini bu hafta başında Pekin’e çağırarak uzun süredir devam eden fiyat savaşıyla ilgili endişelerini dile getirdi. Konuya yakın kaynakların aktardığına göre toplantıya Sanayi ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı, piyasa düzenleyicisi ve ülkenin en üst düzey ekonomik planlama kurumu ev sahipliği yaptı.

Toplantıya Zhejiang Geely Holding Group Co. ve Xiaomi Corp. dahil olmak üzere bir düzineden fazla üreticinin üst düzey yöneticileri katıldı.

MANTIKSIZ İNDİRİMLER YAPMAYIN UYARISI

Yetkililer, EV üreticilerine “öz denetim” çağrısında bulunarak araçların maliyetin altında satılmaması ve mantıksız fiyat indirimleri yapılmaması gerektiğini söyledi. Ayrıca “sıfır kilometre” araçlar ve tedarikçilere olan ödemelerin artmasıyla tedarik zincirindeki nakit akışının bozulması gibi konular da gündeme geldi. Bu uygulamalar, otomobil üreticileri için adeta gizli borç finansmanı işlevi görüyor.

Fiyatlandırma gibi operasyonel konularda Çin’in piyasa, sanayi ve ekonomi düzenleyicilerinin birlikte bir toplantı düzenlemesi nadir görülen bir durum. Bu adım, Çinli liderlerin sektöre ne denli yakından baktığını gösteriyor. Zira süregelen fiyat savaşı zayıf firmaları iflasa sürükleyebilecek bir noktaya gelmiş durumda. Ancak bu toplantıda zorlayıcı bir karar alınmadı ve üreticilerin sözlü uyarılara uymamaları durumunda karşılaşacakları yaptırımlar da netlik kazanmadı.

BYD ve Xiaomi yorum taleplerine yanıt vermedi. Geely sözcüsü ise, Başkan Li Shufu’nun kısa süre önce yaptığı ve şirketin fiyat savaşlarını kesin şekilde reddettiğini, bunun yerine teknoloji ve değerlerle rekabet edeceğini vurguladığı bir konuşmaya atıfta bulundu.

Sanayi ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı, Devlet Piyasa Düzenleme İdaresi ve Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu gönderilen sorulara yanıt vermedi. Ticaret Bakanlığı ise Perşembe günkü rutin bilgilendirme toplantısında, otomotiv sektörünü yönlendirmek, adil rekabeti sağlamak ve sağlıklı gelişimi desteklemek için diğer kurumlarla iş birliği içinde çalışacaklarını belirtti.

GEÇEN AY YÜZDE 34'E VARAN İNDİRİMLER

Bu uyarılar, BYD’nin geçen ay sonunda %34’e varan indirimlerle fiyat savaşının yeni turunu başlatmasının ardından geldi. Bu hamle, sektörel kuruluşlar ve devlet medyası tarafından eleştirildi.

BYD'nin adı anılmasa da, Çin Otomobil Üreticileri Derneği bir açıklama yayınlayarak belli bir şirketin attığı adımın sektörde yeni bir “fiyat savaşı paniği” başlattığını ve bunun sektörü “kısır bir döngüye” sürükleyerek tedarik zinciri güvenliğini tehdit ettiğini belirtti. Açıklamada, “Düzensiz fiyat savaşları, acımasız rekabeti körüklüyor ve şirketlerin kâr marjlarını daha da sıkıştırıyor” denildi.

Çin Komünist Partisi’ne doğrudan bağlı medya kuruluşları – Xinhua, Halkın Günlüğü ve CCTV – geçtiğimiz günlerde otomobil üreticilerini indirim yapmamaya çağıran haberler yayınladı. Halkın Günlüğü, aksi halde “Made-in-China” (Çin Malı) imajının ve ülkenin uluslararası itibarının zarar görebileceğini yazdı.

Bu haftaki toplantı, sektördeki yöneticilerin “sıfır kilometre” araçlar nedeniyle ikinci kez uyarıldığı anlamına geliyor. Bu uygulama, satış hedefini tutturamayan üreticilerin araçları tedarik zinciri finansmanı şirketlerine veya ikinci el araç satıcılarına devretmesiyle gerçekleşiyor. Bu araçlar, hiç kullanılmamış olmalarına rağmen ikinci el piyasasında sıfır kilometre gibi görünürken, üretici bu araçları son kullanıcıya ulaşmamış olsalar bile satış olarak kaydediyor.

İKİ BÜYÜK OTOMOBİL ÜRETİCİSİ VE ONLINE İKİNCİ EL ARAÇ PLATFORMLARI

Ticaret Bakanlığı geçen hafta en az iki büyük otomobil üreticisi ve online ikinci el araç platformuyla bu konuda ayrı bir toplantı da yaptı.

Üreticiler, fiyat savaşının etkilerini tedarikçilere yansıtmaya çalışıyor; parça fiyatlarında indirim talep ediyor ve ödemeleri aylarca geciktiriyorlar. Geçen yılın sonunda BYD’nin bir tedarikçisinden fiyat indirimi talep etmesi medya ilgisini çekmişti. GMT Research isimli danışmanlık şirketinin hazırladığı bir rapora göre, BYD’nin tedarikçilere ödeme tarihlerini geciktirmesi ve tedarik zinciri finansmanı kullanması nedeniyle şirketin gerçek net borcu 323 milyar yuan (45 milyar dolar) civarında olabilir. Oysa BYD, Haziran 2024 sonu itibarıyla bilançosunda yalnızca 27,7 milyar yuan borç gösteriyor.